مقدمه
در فرهنگ دهخدا مقدس ؛ پاک پاکيزه و منزه معنا شده است . پس همين ابتداي سخن بهتر است از واژه ي «اعداد ويژه» استفاده کنم که گويا تر است . برخي از اين اعداد ويژه معناي خاصي را همراه و در ذات خود دارند مثلا عدد «1» يکتا و واحد است و نمايانگر يکتايي حضرت حق است .
بعضي از اعداد مثل 100 يا 1000ديگر يک عدد مشخص نيستند ؛ از هر عدد ديگر بزرگترند:
«من مست و تو ديوانه ما را که برد خانه
100بار تو راگفتم کم خور 2- 3 پيمانه »
« نه سبوي او بديدم نه ز ساغرش چشيدم
که 1000موج باده به دماغ من بر آمد »
برخي اعداد هميشه شيرينند مثل عدد 20 که در واقع نمره ي 20 است و هيچ عدد ديگري جايش را نمي گيرد 100 و يا حروفي مثل A .تنها 20 است که هميشه شيرين است و افتخار آفرين.
بعضي اعداد تنها نزد گروهي خاص ويژگي دارند ؛ مثلا عدد 10 براي فوتباليست ها مخصوص است ومحبوب. هميشه بهترين بازيکن ها با پيراهن شماره 10 بازي کرده ومي کنند مثل پله و رونالدينهو ي برزيلي، مارادوناي آرژانتيني وعلي دايي ايراني.
بعضي اعداد معاني متفاوت دارند، عدد 40 در عرفان چله نشيني است و تحمل رياضت تا رسيدن به پختگي:
« سي پاره به کف در چله شدي سي پاره منم ترک چله کن »
در جايي ديگر چل چلي مي شود تا پوششي باشد براي انجام هر کاري که عقده ي انجام ندادنش بر دل مانده است.
و يا عدد 7 در عرفان هفت آسمان و هفت شهر عشق:
«7 آسمان را بردرم واز 7 دريا بگذرم
چون دلبرانه بنگري در جان سرگردان من »
در مراسم ديني 7 بار طواف خانه کعبه ؛ 7 بار سعي بين صفا ومروه، پرتاب 7 سنگ به نماد شيطان.
و در زندگي روزمره هفته مي شود و انتظار براي پايان 6 روز کار و تلاش و ساختن خاطراتي تلخ و يا شيرين در روز 7 ام.
اعداد در اساطير و اديان
اعداد در میان اقوام گوناگون، مفاهیم نمادین گوناگونی به خود گرفته است اما جملگی در بر دارنده مفاهیمی ماورایی، ذهنی، انتزاعی، اسرارآمیز هستند. اعداد صفر، یک، دو، سه، پنج، هفت، نه، دوازده، سیزده، چهل، هفتاد، صد و هزار همواره اعدادی بوده اند که نزد اقوام مختلف دارای درجات اعتبار و بار نمادین ویژه ای بوده اند.
در کتاب «قوم های کهن در قفقاز، ماورای قفقاز، بین النهرین و هلال حاصل خیز» نوشته رقیه بهزادی درباره مفاهیم نمادین اعداد، آمده است: «در بسیاری از سنت ها، به ویژه در بابلی، هندی و فیثاغوری، عدد عبارت از یک اصل اساسی است که سراسر جهان عینی از آن ناشی می شود. منشا همه اشیا و هماهنگی نهفته جهان است. همچنین اصل اساسی جهان با تناسب در هنرهای تندیس گری و حجمی و در آهنگ در موسیقی و شعر است. در فلسفه کیمیاگرانه، جهان اعداد، برابر با جهان خرد است.... در میان چینی ها، اعداد فرد عبارت از «یانگ»، آسمانی، مذکر، نامتغیر و فرخنده و اعداد زوج، به منزله «یین»، زمینی، مونث و متغیر هستند.
اسطوره شناسان و روان شناسان بسیاری، به طور مجزا به اعداد نمادین و مفاهیم آنها پرداخته اند اما در ایران، این مطالعات به صورت پراکنده و اندک انجام شده است.
یکی از معدود آثاری که در فصلی مستقل به اعداد و مفاهیم نمادین در ایران و جهان پرداخته است، کتاب مذکور نوشته رقیه بهزادی است. در زیر به برخی از اعداد که کاربردی مهم در ادیان، تمدن ها، اساطیر و فرهنگ کهن داشته اند و در کتاب «قوم های کهن...» نوشته رقیه بهزادی و«فرهنگ نمادها» با سرپرستی ژان شوالیه و آلن گربران به آنها اشاره شده است، می پردازیم:
........................
فایل پاورپوینت38 اسلاید
doc54_1551108437_19253_2077_1842.zip0.15 MB |