عوامل مؤ ثر در تربيت
1.وراثت
((وراثت عبارت است از نيرويى طبيعى در موجود زنده كه به وسيله آن صفات از اصل به نسل منتق مى شود، خواه اين صفات مخصوص اين نسل باشد، خواه مشترك ميان تمام افراد اين نوع يا بخشى از آنها باشد.))
در سخنان معصومين (ع ) تاءكيدى بسيار بر اهميت آن شده است ، چنانكه از پيامبر اكرم (ص ) روايت شده است كه فرمود:
((انظر فى اى شى ء تضع ولدك فان العرق دساس .))
دقت كن كه نطفه خود را در كجا مستقر مى كنى زيرا خصوصيات اجداد به فرزندان منتقل مى شود.
در بيان اين امر از امير مؤ منان (ع ) چنين وارد شده است :
((حسن الاخلاق برهان كرم الاعراق .))
نيكويى اخلاق دليل پاكى و فضيلت ريشه خانوادگى است .
و نيز چنين وارد شده است :
((اذا كرم اصل الرجل كرم مغيبه و محضره .))
وقتى اصل و ريشه انسان خوب و شريف باشد، نهان و آشكارش خوب و شريف است .
وراثت با همه اهميت و نفوذى كه دارد تحت تاءثير عوامل ديگر قرار مى گيرد و آنچه زمينه اش
وجود دارد رشد مى كند و دچار شدت و ضعف يا دگرگونى و تغيير مى شود. در اين باره از رسول
خدا(ص ) روايت شده است كه فرمود:
((السعيد قد يشقى و الشقى قد يسعد.))
گاهى خوشبخت بدبخت مى شود و گاهى بدبخت به راه خوشبختى مى رود.
2.محيط
محيط تربيتى عبارت است از تمام عوامل عادى خارجى كه انسان را احاطه كرده و او را از آغاز رشدش
يعنى از زمانى كه به صورت نطفه در رحم منعقد مى شود تا زمان مرگش تحت تاءثير قرار مى دهد.
مهمترين عوامل محيطى :
محيط خانه و خانواده
چنانكه پيامبر اكرم (ص ) فرموده است :
((كل مولود يولد على الفطرة ، فابواه يهودانه ، و ينصرانه ، و يمجسانه ))
هر نوزادى بر فطرت الهى به دنيا مى آيد، پس پدر و مادر او را به دين يهود و نصرانى و زرتشتى
گرايش مى دهند.
بدين ترتيب خانواده مهمترين محيط تربيتى به نحو اقتضا است و اساس شخصيت فرد از آنجا شكل مى گيرد.
در كلام پيامبر اكرم (ص ) آمده است :
((المرء على دين خليله و قرينه ))
انسان بر دين و آيين دوست و همنشين خود است
(مثل الجليس الصالح مثل العطار، ان لم يحذك من عطره علقك من ريحه ، و مثل الجليس السوء مثل الحداد، ان لم يحرقك نالك من شرره )
حكايت همنشين صالح مثل عطار است كه اگر از عطر خود تو را بهره مند نسازد، بوى خوش آن در تو آويزد، و حكايت همنشين بد مثل آهنگر است كه اگر شرار آتش آن تو را نسوزاند، بوى بد آن در تو آويزد.
همنشينى و رفاقت با صالحان ، انسان را به كمال سوق مى دهد و همنشينى و رفاقت با تبهكاران ، انسان را به تباهى مى كشاند.
دل تو را در كوى اهل دل كشد
امام صادق (ع ) از پدران گرامى اش روايت كرده است كه پيامبر اكرم (ص ) فرمود:
((اسعد الناس من خالط كرام الناس ))
سعادتمندترين مردم كسى است كه با مردمى بزرگوار معاشرت و آميزش داشته باشد.
و در ادامه داریم:
محيط مدرسه
محيط اجتماع
محيط جغرافيايى و طبيعى
اراده انسان
اصول تربيت
اصل اعتدال
اصل تدرج و تمكن
اصل تسهيل و تيسير
اصل تعقل
اصل تفكر
اصل كرامت
روشهاى تربيت در اسلام
روش محبت
روش تذكر
روش عبرت
روش موعظه
آداب موعظه
روش توبه
روش مراقبه و محاسبه
روش تشويق و تنبيه
آداب تشويق
آداب تنبيه
روشهاى تربيت در اسلام
فایل پاورپوینت 100 اسلاید
doc631_1558960733_27174_2077_1999.zip0.08 MB |